Stefan Michał Kołodyński to postać znana z historii polskiego lotnictwa. Urodził się 4 lipca 1904 roku w Krasnymstawie, a swoje życie zakończył 25 stycznia 1973 roku w Warszawie.
Był on major pilot-obserwatorem w Polskich Siłach Powietrznych, które działały na terenie Wielkiej Brytanii. Jego wkład w lotnictwo wojskowe oraz zaangażowanie w trudne czasy II wojny światowej pozostaje cennym elementem naszej narodowej historii.
Życiorys
Stefan Kołodyński przyszedł na świat w rodzinie, w której muzyka odgrywała znaczącą rolę, jego ojcem był organista Bolesław, a matką Helena, pochodząca ze Stoleckich. W 1925 roku rozpoczął swoją edukację wojskową, wstępując do Oficerskiej Szkoły Lotniczej mieszczącej się w Grudziądzu. Ukończył ją z 26. lokatą w swojej promocji, wzrastając do stopnia sierżanta podchorążego obserwatora, co umożliwiło mu przydział do 11. eskadry liniowej 1 pułku lotniczego.
W roku 1928 Kołodyński awansował na podporucznika, a następnie skierowano go na kurs pilotażu w Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa (CWOL), który ukończył w 1930 roku, uzyskując wyróżnienie. Po ukończeniu kursu odbył jeszcze naukę w zakresie wyższego pilotażu w Grudziądzu, co umocniło jego umiejętności lotnicze.
W latach 1930-1933 pełnił rolę instruktora kursu wyższego pilotażu, a rok później, w 1933 roku, został przydzielony do 111 eskadry myśliwskiej. W dniach 12-16 października tego samego roku, Kołodyński reprezentował Wojsko Polskie w misji rewizyjnej w Rumunii. 30 września 1933 roku włączył się w skład nowo formowanej 114 eskadry myśliwskiej jako oficer techniczny.
W 1936 roku na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936, zajmując 23. lokatę w korpusie oficerów aeronautyki. W kolejnych latach, w okresie 1936-1938, był adiutantem komendanta kursu wyższego pilotażu. W 1938 roku udał się na III kurs w Wyższej Szkole Lotniczej w Warszawie, a kurs ten zakończył w roku następnych, co jasno wskazuje na jego determinację oraz zaangażowanie w rozwój kariery wojskowej.
W trakcie kampanii wrześniowej, Kołodyński zajął pozycję oficera zleceń specjalnych w Brygadzie Pościgowej. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii, wstąpił do Royal Air Force (RAF) z nadanym numerem służbowym 76637. W roku 1940, został wysłany jako pilot do 4 Air Gunnery School (AGS) w Morpeth, a od lutego do kwietnia 1941 roku spełniał obowiązki oficera łącznikowego w sztabie 81 Grupy Myśliwskiej. W kwietniu 1941 roku, jego najważniejszą misją było przydzielenie go do 303 dywizjonu.
27 kwietnia 1942 roku, podczas operacji „Circus 143”, a więc podczas niezwykle ważnego nalotu na Ostendę, Kołodyński brał udział w akcji wykonywanej na samolocie Spitfire Vb (nr ser. AA940, znaki RF-E). Niestety, w trakcie walki z niemieckim Focke-Wulf Fw 190, został zestrzelony nad terytorium Francji w rejonie Lille. Udało mu się wylądować w warunkach przymusowych, gdzie szybko dostał się do niewoli, zostając osadzonym w Stalagu Luft IV w Sagan.
Po zakończeniu II wojny światowej, zdecydował się powrócić do Polski. Jego życie po wojnie nie było proste, ponieważ był inwigilowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Stefan Kołodyński zmarł 25 stycznia 1973 roku w Warszawie, a jego ostatnia droga prowadziła na Cmentarz Wojskowy na Powązkach, gdzie spoczął na wieki.
Ordery i odznaczenia
Stefan Kołodyński został odznaczony licznymi nagrodami za swoje osiągnięcia oraz zasługi. Do jego wyróżnień należą:
- Krzyż Walecznych,
- Srebrny Krzyż Zasługi,
- Medal Lotniczy – przyznawany dwukrotnie.
Przypisy
- 27.04.1942 No. 303 Squadron Spitfire VB AA940 RF-E Fl/Lt. Kołodyński. aircrewremembered.com. [dostęp 01.09.2019 r.]
- Tadeusz Jerzy Krzystek, Anna Krzystek: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940–1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012, s. 284. ISBN 978-83-61421-59-7.
- Rybka i Stepan 2006, s. 451.
- Rybka i Stepan 2006, s. 209.
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989, s. 64, 85. ISBN 83-206-0760-4.
- Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2002, s. 49. ISBN 83-87992-22-4.
- a b c d Kołodyński Stefan Michał. listakrzystka.pl. [dostęp 01.09.2019 r.]
- Zespół: 35/1849/0 Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Krasnymstawie. Seria: 2.4 Księgi wtóropisowe urodzeń, małżeństw i zgonów (duplikaty). Jednostka: 122 Księga urodzeń, małżeństw i zgonów. Urodzenia akt nr 300. szukajwarchiwach.pl. [dostęp 07.09.2019 r.]
- Stefan Michał Kołodyński. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 01.09.2019 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Mieczysław Kawka | Aleksander Kowalewski (generał) | Ryszard Hać | Władysław Słoka | Edward Tomczak | Wacław Banaszkiewicz | Jan Skulski (oficer) | Mieczysław Bielecki | Jan WojtalOceń: Stefan Kołodyński