Henryk Bąk (aktor)

---

Życiorys

Henryk Bąk urodził się w rodzinie, której głowa, Jan, był nauczycielem, a jego żona, Stefania, pochodziła z Rekaszysów. W 1939 roku zakończył edukację w Gimnazjum im. Staszica w Lublinie. W czasie II wojny światowej uczestniczył w tajnych kompletach edukacyjnych oraz brał udział w występach chóru Towarzystwa Śpiewaczego „Echo”, które miały miejsce w różnych podlubelskich miejscowościach. Organizowano je dla lokalnej społeczności oraz oddziałów partyzanckich, a równocześnie Bąk pracował w spółdzielni rolniczej.

Po wojnie studiował prawo na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej, a także był uczestnikiem Studia Dramatycznego znajdującego się przy Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie w latach 1945-1947. W sezonie 1946/1947 wystąpił na deskach Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, co otworzyło mu drzwi do przyjęcia na trzeci rok studiów w PWST, którą ukończył w 1949 roku. Debiutował w teatrze 24 września 1949.

Jako aktor występował w Teatrach Dramatycznych we Wrocławiu (1949–1950) oraz w Krakowie (1950–1954) i Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1954–1958). Jego kariera obejmowała również teatra warszawskie, w tym Dramatyczny (1958–1961), Polski (1961–1971, 1974–1976 oraz 1979–1980), Narodowy (1971–1974) oraz Na Woli (1976–1979).

W latach 80. XX wieku z powodu problemów zdrowotnych zakończył swoją działalność artystyczną i zamieszkał w Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie. Był mężem znanej aktorki Marii Klejdysz. Zmarł w Skolimowie, a jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 169-4-24).

Filmografia

Henryk Bąk, znany ze swoich licznych ról filmowych, miał na swoim koncie wiele wystąpień, które nie tylko wzbogaciły jego karierę, ale także przyczyniły się do polskiej kinematografii. Poniżej przedstawiamy szczegółowy zarys jego filmografii.

• Pierwsze dni (1951) – Zabrzycki, członek bandy, pomocnik Plewy w kantorze,
• Eroica (1957) – porucznik Krygier,
• Orzeł (1958) – bosman Leon Wiktorczyk,
• Rok pierwszy (1960) – rządca Tatarczuk, porucznik NSZ „Tatar”,
• Zezowate szczęście (1960) – dyrektor,
• Czas przeszły (1961) – Obersturmführer SS Erich Weber,
• Drugi człowiek (1961) – Lubański, inżynier w Nowej Hucie,
• Kwiecień (1961) – podpułkownik Wacław Czapran,
• Milczące ślady (1961) – major Zimny,
• Przeciwko bogom (1961) – doktor Bida,
• Daleka jest droga (1963) – chorąży Zientara,
• Zacne grzechy (1963) – ojciec Makary,
• Spotkanie ze szpiegiem (1964) – major Łuba,
• Obok prawdy (1964) – adwokat Łopota,
• Kontrybucja (1966) – pułkownik „Stary”, dowódca organizacji konspiracyjnej,
• Pieczone gołąbki (1966) – Ziarnicki, sekretarz POP PZPR w Przedsiębiorstwie Wodociągów Miejskich,
• Stawka większa niż życie (serial telewizyjny) (1967-1968) – nadradca Gebhardt z Ministerstwa Propagandy Rzeszy (odc. 7. Podwójny nelson),
• Przygody psa Cywila (serial telewizyjny) (1968) – pułkownik, kierownik Zakładu Tresury Psów Milicyjnych (odc. 1. Trudne dzieciństwo i odc. 2. Eksternista),
• Do przerwy 0:1 (serial telewizyjny) (1969) – Durczak, „sponsor” Huraganu,
• Abel, twój brat (1970) – kierownik szkoły,
• Epilog norymberski (1970) – Rudolf Hess,
• Martwa fala (1970) – kapitan „Bolesława Chrobrego”,
• Bolesław Śmiały (1971) – ojciec z osady,
• Podróż za jeden uśmiech (1971) – mąż pani z kempingu (odc. 5),
• Jeszcze słychać śpiew. I rżenie koni… (1971) – ordynator,
• Kłopotliwy gość (1971) – Kazik, przewodniczący Rady Zakładowej w PZMC,
• Gniazdo (1974) – książę czeski Bolesław I Okrutny, ojciec Dobrawy,
• Najważniejszy dzień życia (1974) – dyrektor Aleksander Sochacki (odc. 1. Uszczelka),
• Hazardziści (1975) – Tadeusz Karasiński,
• Doktor Judym (1975) – Węglichowski, dyrektor sanatorium w Cisach,
• Dyrektorzy (serial telewizyjny) (1975) – Ludwik Wanad, dyrektor naczelny Centralnego Zarządu Zjednoczenia, później dyrektor „Fabelu” (odc. 1. Swój chłop i odc. 3. Spadająca gwiazda),
• Jarosław Dąbrowski (1975) – ksiądz,
• Kazimierz Wielki (1975) – nuncjusz papieski, przewodniczący sądu,
• W te dni przedwiosenne (1975) – generał,
• Strach (1975) – naczelnik Aleksander Wata,
• Polskie drogi (serial telewizyjny) (1976) – Antoni Siemiński, wuj Basi (odc. 3. Najspokojniejsze miejsce na świecie, odc. 4. Na tropie i odc. 5. Lekcja geografii),
• Bilet powrotny (1978) – Józef, wuj Antoniny,
• Ród Gąsieniców (serial telewizyjny) (1979) – ksiądz,
• Golem (1979) – szatniarz,
• Zamach stanu (1980) – obrońca w procesie brzeskim.

Ordery i odznaczenia

Henryk Bąk, szanowany aktor, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami w uznaniu jego osiągnięć artystycznych i wkładu w kulturę. Wśród przyznanych mu wyróżnień znajdują się:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1963 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany w 1954 roku,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej, nadany 28 stycznia 1955 roku.

Nagrody

Henryk Bąk, znany aktor, zdobył liczne prestiżowe nagrody w trakcie swojej kariery artystycznej. Oto niektóre z wyróżnień, które uzyskał:

• W 1951 roku przyznano mu III nagrodę na Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych za znakomitą rolę Klimka w spektaklu Tysiąc walecznych autorstwa Jana Rojewskiego oraz za rolę Stanisława Siwickiego w przedstawieniu W Błędomierzu według Jarosława Iwaszkiewicza, które miało miejsce w Teatrach Dramatycznych w Krakowie,
• W 1955 roku otrzymał wyróżnienie Podkomitetu Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej (zespołowe) za rolę sędziego Azdaka w sztuce Bertholda Brechta Kaukaskie kredowe koło, przedstawionej w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie,
• W 1974 roku zdobył nagrodę na 1. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku w kategorii filmów TV za grę w filmie Uszczelka,
• W 1975 roku został uhonorowany Złotym Ekranem za tą samą rolę dyrektora Sochackiego w filmie Uszczelka,
• Również w 1975 roku przyznano mu Nagrodę Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za rolę dyrektora Sochackiego w tym samym filmie,
• W 1976 roku zdobył Nagrodę Państwową II stopnia (zespołową) za udział w serialu telewizyjnym Dyrektorzy.

Twórczość Henryka Bąka i jego osiągnięcia są niezaprzeczalnym dowodem jego talentu i wkładu w polskie kino i teatr.

---

Oceń: Henryk Bąk (aktor)

---